Sygnalista w pracy: granice ochrony i konsekwencje fałszywych zgłoszeń

Wraz z wprowadzeniem przepisów chroniących sygnalistów w Polsce pojawia się wiele pytań i wątpliwości. Jednym z najczęściej spotykanych mitów jest przekonanie, że sygnalista zyskuje pełną nietykalność w miejscu pracy. Rzeczywistość okazuje się bardziej skomplikowana. Ochrona sygnalistów ma swoje granice i wymaga spełnienia określonych warunków. W niniejszym artykule przyjrzymy się faktom i po raz kolejny obalimy najpopularniejsze mity związane z tym zagadnieniem.

Mit o nietykalności sygnalisty – prawda czy fałsz?

Zgłoszenie naruszenia prawa przez sygnalistę może wydawać się skutecznym sposobem na ochronę przed zwolnieniem, ale czy rzeczywiście gwarantuje pełne bezpieczeństwo? To popularne przekonanie, jednak rzeczywistość jest bardziej złożona.

Polskie prawo oraz unijne regulacje, w tym dyrektywa UE 2019/1937 i jej implementacja w polskim systemie prawnym, chronią sygnalistów, ale tylko tych, którzy działają w dobrej wierze i zgłaszają rzeczywiste nieprawidłowości. Fałszywe zgłoszenia, składane z premedytacją, wiążą się z poważnymi konsekwencjami. Zgodnie z art. 57 ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa, osoba składająca fałszywe zgłoszenie może zostać ukarana grzywną, ograniczeniem wolności, a nawet pozbawieniem wolności do dwóch lat.

Dodatkowo, osoby oskarżone bezpodstawnie mają prawo dochodzić swoich roszczeń na drodze cywilnej, żądając odszkodowania za naruszenie dóbr osobistych.

Ochrona, ale z ograniczeniami

Ochrona sygnalistów została wprowadzona, aby zapobiegać działaniom odwetowym ze strony pracodawców, jednak nie jest ona bezwarunkowa. Pracodawca nie może zwolnić pracownika wyłącznie z powodu zgłoszenia naruszenia prawa, ale jeśli pracownik dopuścił się poważnych naruszeń – takich jak rażące niedopełnienie obowiązków czy działania na szkodę firmy – ochrona nie będzie miała zastosowania.

Warto pamiętać, że zgłaszanie nieprawidłowości wymaga odpowiedzialności. Działanie w dobrej wierze oznacza, że sygnalista powinien mieć uzasadnione podstawy sądzić, że doszło do naruszenia prawa. W przeciwnym razie może spotkać się z zarzutami zarówno prawnymi, jak i etycznymi.

Bezpieczne narzędzia dla sygnalistów wsparciem dla organizacji

Zgodnie z wymogami unijnymi, firmy w Polsce muszą zapewnić sygnalistom bezpieczne kanały do zgłaszania nieprawidłowości. Panel Sygnalisty od I-BS.pl doskonale spełnia te wymogi, oferując:

  • anonimowe zgłaszanie: pełna poufność dla sygnalisty.
  • intuicyjny interfejs: ułatwia zarządzanie zgłoszeniami.
  • zabezpieczenia prawne: ostrzeżenia o konsekwencjach zgłoszeń w złej wierze.

Panel Sygnalisty oferuje również zaawansowane funkcje, takie jak szyfrowanie end-to-end, intuicyjny dashboard, generowanie raportów oraz możliwość dostosowania systemu do procedur wewnętrznych organizacji. To narzędzie nie tylko wspiera zgodność z przepisami, ale także pomaga budować kulturę organizacyjną opartą na zaufaniu i odpowiedzialności.

Dlaczego warto wdrożyć Panel Sygnalisty – system ochrony sygnalistów? Dlatego że, wdrażając systemy zgłaszania nieprawidłowości, firmy zyskują:

  • zgodność z przepisami,
  • wzrost zaufania wśród pracowników,
  • minimalizację ryzyka prawnego.

Ochrona sygnalistów jako klucz do lepszej kultury pracy

Ochrona sygnalistów to nie tylko wymóg prawny wynikający z przepisów krajowych i unijnych, ale przede wszystkim narzędzie wzmacniające przejrzystość i uczciwość w organizacji. Dzięki odpowiednio wdrożonym procedurom firmy mogą skutecznie zapobiegać nieprawidłowościom, budować atmosferę wzajemnego zaufania i wzmacniać swoje standardy etyczne. To działanie, które przynosi korzyści zarówno pracownikom, jak i pracodawcom, tworząc solidne fundamenty dla zdrowego środowiska pracy.

Warto jednak pamiętać, że ochrona sygnalistów wymaga odpowiedzialności po obu stronach – od pracodawcy, który powinien zadbać o bezpieczne kanały zgłoszeń i przeciwdziałać działaniom odwetowym, oraz od sygnalisty, który musi działać w dobrej wierze, zgłaszając rzeczywiste naruszenia. Tylko dzięki wspólnemu wysiłkowi możliwe jest stworzenie przestrzeni, w której wszyscy czują się bezpiecznie, a organizacja rozwija się w zgodzie z zasadami przejrzystości i odpowiedzialności społecznej.

Łuksz Doliński

mgr Łukasz Doliński, adwokat

Adwokat, specjalista w dziedzinie ochrony danych osobowych oraz raportowania ESG. Kancelaria Adwokacka Doliński i Wspólnicy w Stalowej Woli / Dział Prawny I-BS.pl Sp. z o.o.

2024-12-09