Czy ochrona sygnalistów może stać się „być albo nie być”…w biznesie?

Chyba już każdy słyszał lub czytał o wdrażaniu ustawy o ochronie sygnalistów, które wprowadza duże zamieszanie i rodzi wiele pytań o nowe obowiązki. Tak czy inaczej, stawia to przed zarządami przedsiębiorstw nowe wyzwania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa osobom zgłaszającym nieprawidłowości.

W kontekście wdrożenia ustawy, wiele zarządów firm zastanawia się, czy wdrożenie odpowiednich procedur jak i rozwiązań technologicznych ochrony sygnalistów jest konieczne i czy ma to sens. Rozważając te argumenty zarówno za jak i przeciw konieczności wdrożenia takich rozwiązań warto także zastanowić się nad kontekstem ESG.

Jakie są argumenty za wdrożeniem procedur i systemu do ochrony sygnalistów?

1. Obowiązek prawny
Pierwszym i najważniejszym argumentem przemawiającym za wdrożeniem procedur ochrony sygnalistów jest ich obowiązek prawny. Ustawa nakłada na przedsiębiorców zatrudniających co najmniej 50 pracowników obowiązek stworzenia wewnętrznego systemu zgłaszania naruszeń. Niewdrożenie tych procedur może skutkować poważnymi konsekwencjami prawnymi, w tym karami finansowymi oraz negatywnymi skutkami dla reputacji firmy.
2. Ochrona przed działaniami odwetowymi
3. Wzmacnianie kultury organizacyjnej przedsiębiorstwa

Wdrożenie procedur ochrony sygnalistów sprzyja budowaniu pozytywnej kultury organizacyjnej opartej na zaufaniu i otwartości, a o to zabiegają menedżerowie i co jest jednym z elementów kluczowych w zarządzaniu. Firmy, które traktują poważnie ochronę sygnalistów, mogą liczyć na poprawę morale pracowników oraz zwiększenie ich zaangażowania w działania organizacji. Przykłady pokazują, że organizacje z dobrze wdrożonymi procedurami zyskują na wiarygodności i stabilności.

4. Obowiązek raportowania ESG a ochrona sygnalistów
Zgodnie z dyrektywą CSRD, wszystkie duże firmy oraz niektóre małe i średnie przedsiębiorstwa będą zobowiązane do corocznego raportowania informacji niefinansowych, które obejmują kwestie środowiskowe, społeczne oraz zarządzania. Firmy muszą zbierać dane dotyczące swoich działań w tych obszarach, co wiąże się z koniecznością stworzenia odpowiednich procedur wewnętrznych, w tym ochrony sygnalistów. Wdrożenie systemu ochrony sygnalistów #panelsygnalisty jest więc nie tylko wymogiem prawnym, ale także krokiem w kierunku transparentności i odpowiedzialności społecznej.
5. Ochrona sygnalistów jako element strategii ESG przedsiębiorstwa
Ochrona sygnalistów wpisuje się w szerszy kontekst ESG, gdzie organizacje są oceniane nie tylko na podstawie wyników finansowych, ale także wpływu ich działalności na społeczeństwo i środowisko. Aby to zrozumieć, trzeba wiedzieć, że sygnaliści odgrywają kluczową rolę w identyfikacji nadużyć i nieprawidłowości, co może mieć istotny wpływ na wyniki raportowania ESG. Firmy, które skutecznie chronią sygnalistów, mogą liczyć na lepsze wyniki w obszarze ESG oraz pozytywny odbiór społeczny.
6. Zwiększenie wiarygodności raportowania
Wdrożenie procedur ochrony sygnalistów może znacząco zwiększyć wiarygodność raportów ESG. Pracownicy czują się bezpieczniej, zgłaszając nieprawidłowości w zabezpieczonym narzędziu #panelsygnalisty, co prowadzi do bardziej rzetelnych danych dotyczących działań firmy. Transparentność w zakresie zgłaszania nadużyć przekłada się na lepsze wyniki w raportowaniu ESG i buduje zaufanie wśród interesariuszy.
7. Minimalizacja ryzyka prawnego
Firmy, które wdrażają skuteczne procedury ochrony sygnalistów i korzystają z szyfrowanego narzędzia, mogą zminimalizować ryzyko prawne związane z niewłaściwym zarządzaniem informacjami niefinansowymi. W przypadku naruszeń przepisów dotyczących raportowania ESG organizacje mogą ponieść poważne konsekwencje finansowe oraz reputacyjne. Ochrona sygnalistów oraz sposób, w jaki to się robi stanowi więc istotny element zarządzania ryzykiem.

A co może nas zniechęcać i nakłaniać przeciwko wdrożeniu?:

1. Koszty wdrożenia
Jednym z argumentów przeciwko konieczności wdrożenia procedur ochrony sygnalistów są potencjalne koszty związane z ich implementacją. Dla mniejszych firm zatrudniających mniej niż 50 osób, które nie są zobowiązane do przestrzegania ustawy, wydatki na stworzenie systemu zgłaszania mogą być znacznym obciążeniem finansowym. W takich przypadkach przedsiębiorcy mogą zastanawiać się nad zasadnością inwestycji w systemy, które nie są obowiązkowe. Jednakże jest to bardziej mit niż fakt. Koszty realnie do poniesienia mogą być minimalne a zyski z całego przedsięwzięcia nawet te niewymierne potężne.
2. Brak wymogu dla mniejszych firm – czy to wszystko
W przypadku mniejszych przedsiębiorstw, które nie zatrudniają wystarczającej liczby pracowników lub nie mają złożonych struktur organizacyjnych, ryzyko wystąpienia nadużyć może być mniejsze. Dla takich firm wdrożenie formalnych procedur może wydawać się zbędne i nieadekwatne do rzeczywistych potrzeb. Pytanie, czy tylko o to tu chodzi? W aspekcie współpracy mniejszej firmy z większą, która albo będzie objęta, albo już jest np. procedurą raportowania ESG może stać się jednych z elementów kluczowych.
3. Skłonność do podejścia tzw. alternatywnej metody zarządzania ryzykiem sygnalisty
Niektóre przedsiębiorstwa mogą preferować alternatywne metody zarządzania ryzykiem nadużyć, takie jak bezpośrednia komunikacja z pracownikami czy tworzenie mniej formalnych kanałów zgłaszania problemów. Takie podejście może być wystarczające w mniejszych organizacjach, gdzie relacje między pracownikami a kierownictwem są bardziej bezpośrednie, jednak nie gwarantuje to spełnienia wymogów ochrony sygnalistów, nie wzbudza i buduje to zaufania personelu przedsiębiorstwa i może narazić firmę na bolesne konsekwencje. Pytanie, czy nie warto zainwestować w dobre narzędzie i procedury, co podniesie zadowolenie własnego personelu i zabezpieczy zarządy przed np. utratą wizerunku, odpływem pracowników czy niepotrzebnymi kosztami.
Jak widać Ochrona sygnalistów to nie tylko kwestia zgodności z nowymi przepisami prawnymi, ale także powinna być jednym z kluczowych elementów w budowie strategii wdrażania ESG dla nowoczesnych organizacji i jej zarządów. W kontekście nadchodzących wymagań dotyczących raportowania ESG wynikających z dyrektywy CSRD, wdrożenie skutecznych procedur ochrony sygnalistów jest niezbędne dla zapewnienia transparentności i odpowiedzialności społecznej. Mimo licznych korzyści, wdrożenie systemu ochrony sygnalistów może wiązać się z pewnymi wyzwaniami. Firmy muszą inwestować w odpowiednie narzędzia #panelsygnalisty oraz szkolenia dla pracowników, co może generować niewielkie koszty. Ponadto konieczne jest stworzenie kultury organizacyjnej sprzyjającej otwartości i zaufaniu, co często wymaga czasu i wysiłku ze strony menedżerów przedsiębiorstwa.Zarządy przedsiębiorstw, które podejmą już teraz te działania, będą miały otwartą drogę do współpracy z firmami, które dbają o współczynniki ESG i chcą głównie współpracować z podobnymi oraz szansę na lepsze wyniki finansowe i  reputacyjne w dłuższej perspektywie czasowej.W tym kontekście może to „być albo nie być…” dla przedsiębiorstw.
Henryk Mierzwiński

Henryk Mierzwiński

Prezes Zarządu I-BS.pl Sp. z o.o.

2024-11-12

Wdrożenie procedur ochrony sygnalistów ma na celu zabezpieczenie ich przed działaniami odwetowymi ze strony pracodawców. Ustawa gwarantuje sygnalistom ochronę przed represjami, co jest kluczowe dla zapewnienia im poczucia bezpieczeństwa. Profesjonalne narzędzia, takie jak #Panel Sygnalisty #Quant, umożliwiają anonimowe zgłaszanie nieprawidłowości, co zwiększa szansę na ujawnienie nadużyć bez obaw o konsekwencje dla przedsiębiorstwa.