Ochrona przed represjami i restrykcjami, którą zapewnia dyrektywa UE zapewnienia bezpieczeństwo i wsparcie dla osób zgłaszających naruszenia. Jest to fundamentalny krok w kierunku promowania etycznych standardów postępowania w orgnizacji.
Dzięki tej ochronie, osoby zgłaszające naruszenia mogą czuć się bezpiecznie ponieważ dyrektywa eliminuje ryzyko represji ze strony osób, które mogą być dotknięte skutkami zgłoszenia. To otwiera drogę dla uczciwego i transparentnego środowiska pracy, które promuje odpowiedzialność i rzetelność.
Zachowanie tożsamości sygnalistów w tajemnicy ma znaczenie dla utrzymania integralności procesu zgłaszania oraz zapewnienia im ochrony przed możliwymi odwetami czy represjami. Osoby zgłaszające naruszenia mają możliwość ujawniania informacji o nieprawidłowościach, bez obaw o narażenie swojej pozycji czy reputacji w miejscu pracy. Sprzyja to także skutecznemu wykrywaniu i rozwiązywaniu potencjalnych problemów w organizacji.
Ponadto, zachowanie anonimowości eliminuje ryzyko narażenia sygnalisty na konflikty, manipulacje czy inne formy odwetu ze strony osób zaangażowanych w nieprawidłowości.
Ochrona prawna odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu wsparcia i zabezpieczenia dla sygnalistów w przypadku pojawienia się ewentualnych negatywnych konsekwencji związanych ze zgłoszeniem naruszenia prawa. Jest to istotny mechanizm, który umożliwia osobom zgłaszającym naruszenie skorzystanie z ochrony przed ewentualnymi represjami dając zapewnienie sprawiedliwości w razie potrzeby.
Gwarancja ochrony prawnej oznacza, że sygnaliści mogą spokojnie podjąć decyzję o ujawnieniu nieprawidłowości, nie obawiając się konsekwencji prawnych czy zawodowych. Dyrektywa zapewnia możliwość uzyskania odszkodowania w przypadku jakichkolwiek negatywnych działań podejmowanych wobec sygnalistów, co stanowi kluczowy element zapewnienia sprawiedliwości i rekompensaty w razie doznania szkody.
Zapewnienie dostępu do informacji i wsparcia dla osób zgłaszających naruszenie jest bardzo ważnym elementem budowania skutecznego i sprawiedliwego systemu ochrony. Zagwarantowanie tego prawa oznacza, że osoby zgłaszające naruszenie mają zapewniony pełen dostęp do niezbędnych zasobów i usług, które pomagają im w trakcie całego procesu zgłaszania i postępowania związanego z nieprawidłowościami.
Dyrektywa zapewnia nie tylko dostęp do porad prawnych, ale także wsparcia psychologicznego, co ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia opieki i wsparcia emocjonalnego dla sygnalistów, którzy mogą doświadczać stresu i napięcia związanych z procesem zgłaszania.
Równie ważny jest dostęp do informacji, który umożliwia osobom zgłaszającym naruszenia zdobycie pełnego zrozumienia zasad i procedur związanych z procesem zgłaszania. Zapewnienie jasnych wytycznych i klarownych informacji odnośnie kroków, które należy podjąć, jest kluczowe dla efektywnego funkcjonowania systemu ochrony.
Podsumowując, Dyrektywa UE 2019/1937 stanowi krok milowy w kierunku ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii Europejskiej. Zabezpiecza ona kluczowe prawa, które stanowią podstawę skutecznego systemu ochrony. Zagwarantowana ochrona przed represjami i restrykcjami pozwala sygnalistom zgłaszać nieprawidłowości bez obaw o negatywne konsekwencje, a zapewnienie poufności i anonimowości chroni tożsamość sygnalistów przed potencjalnymi odwetami. Gwarancja ochrony prawnej zapewnia możliwość naprawienia ewentualnych szkód, natomiast dostęp do informacji i wsparcia zapewnia niezbędne zasoby i usługi, aby proces zgłaszania przebiegał skutecznie i zgodnie z zasadami sprawiedliwości. Dyrektywa ta jest fundamentem uczciwych i przejrzystych praktyk w miejscu pracy, promując kulturę zaufania i etyki w organizacjach na całym obszarze Unii Europejskiej.
14 czerwca 2024 roku Sejm przyjął nową ustawę o ochronie sygnalistów, uwzględniając poprawki Senatu. Wśród kluczowych zmian znalazło się wykreślenie prawa pracy z listy tematów objętych ochroną. Ustawa oczekuje obecnie na podpis Prezydenta.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, nakładając na Polskę karę finansową w wysokości 7 mln euro za niezaimplementowanie dyrektywy unijnej chroniącej sygnalistów, którzy zgłaszają naruszenia prawa.
Ostateczne przyjęcie ustawy o ochronie sygnalistów nie tylko zakończy wieloletnie zaniedbania w implementacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937, ale także otworzy nowy rozdział dla bezpieczeństwa i ochrony sygnalistów w Polsce.
W obliczu potrzeby dostosowania polskiego prawa do standardów unijnych, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przedstawiło nowy projekt ustawy o ochronie sygnalistów.
Porównując dwa projekty ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa z 6 kwietnia 2022 i 8 stycznia 2024, dostrzec można istotne zmiany, które mają znaczący wpływ na praktykę zgłaszania naruszeń i ochronę zgłaszających.